Table of Contents
Panimula
Ang pabula ay isang uri ng kathang nagbibigay-aral gamit ang mga hayop na may katangiang parang tao. Isa sa mga pinakatanyag na pabula ay ang “Ang Langgam at ang Tipaklong.” Tampok dito ang aral ukol sa kasipagan at kahandaan sa buhay.
Mga Tauhan
Langgam – masipag, matiyaga, at mapaghandang hayop
Tipaklong – tamad, palaasa, at mahilig sa kasayahan
Tagpuan
Isang malawak na damuhan at kagubatan kung saan malaya ang mga insekto sa paggalaw. Tag-araw noong nagsimula ang kuwento at unti-unting dumating ang tag-ulan.
Buong Kuwento ng Pabula ng Ang Langgam at Ang Tipaklong
Isang araw ng tag-araw, abalang-abala ang isang langgam sa pagkukuhâ ng pagkain. Mula umaga hanggang hapon, hindi ito tumitigil sa kakahanap at pagkolekta ng butil ng bigas, mumo ng tinapay, at iba pang makakain. Dinadala niya ito sa kanyang bahay sa ilalim ng lupa upang paghandaan ang nalalapit na tag-ulan.
Habang siya ay pawis na pawis sa pagtatrabaho, narinig niya ang masayang awitin mula sa damuhan. Lumilingon siya at nakita ang isang tipaklong na masayang tumutugtog ng kanyang munting gitara na yari sa dahon at sanga. Habang nakatambay sa lilim, masigla itong umaawit.
“Langgam, bakit ba puro ka na lang trabaho?” sigaw ng tipaklong. “Halika’t sumayaw at umawit! Napakaganda ng panahon! Sayang kung palilipasin mo lang sa trabaho.”
Ngunit sagot ng langgam, “Kaibigan, hindi habambuhay ang tag-araw. Dumarating ang tag-ulan, at kung hindi tayo maghahanda, wala tayong makakain.”
Tumawa lamang ang tipaklong. “Ang tag-ulan ay matagal pa. Magpahinga ka rin. Di ba’t mas masarap ang buhay kung ito’y puno ng kasayahan?”
Ngunit hindi nagpadaig ang langgam sa tukso. Patuloy siyang nag-ipon ng pagkain. Araw-araw siyang lumalabas at bumabalik na may dalang pagkain. Samantala, ang tipaklong ay patuloy sa pag-aaliw sa sarili—kumakanta, tumutugtog, at nagpapahinga. Wala itong iniimpok ni isang butil.
Makalipas ang ilang linggo, dumilim ang langit. Dumating na ang tag-ulan. Malakas ang buhos ng ulan, at binaha ang buong damuhan. Walang makalabas ng bahay. Ang langgam ay tahimik na nanatili sa kanyang lungga, may sapat na pagkain at tuyong silong.
Ang tipaklong, sa kabilang banda, ay basa, giniginaw, at gutom na gutom. Wala itong tahanan at wala ring pagkain. Lumulutang ang kanyang gitara sa baha, at wala siyang mapuntahan.
Isang araw, pinilit ng tipaklong na hanapin ang lungga ng langgam. Nang matagpuan ito, kumatok siya nang mahina.
“Langgam, maawa ka,” pagsusumamo ng tipaklong. “Wala akong makain. Giniginaw na ako at gutom. Maari mo ba akong tulungan?”
Saglit na natigilan ang langgam. Naalala niya ang mga panahong pinaalalahanan niya ang tipaklong. Ngunit sa kanyang puso, nanaig ang awa.
“Halika, pumasok ka,” sagot ng langgam. “Ngunit sana sa susunod, matuto kang maghanda.”
Laking pasalamat ng tipaklong. Tinanggap niya ang pagkakamali at nangakong magbabago.
Aral ng Pabula ng Ang Langgam at Ang Tipaklong
Ang pabula ay nagtuturo ng kahalagahan ng kasipagan, pag-iimpok, at paghahanda para sa kinabukasan. Sa buhay, hindi laging masaya at madali. Dumarating ang mga panahon ng pagsubok. Ang mga taong nagsusumikap at nagpaplano ay handa sa anumang hamon. Sa kabilang banda, ang mga palaasa at tamad ay maiiwan sa gitna ng unos.
Pagsasanay o Aktibidad (Optional for Teachers)
A. Pag-unawa sa Binasa
Panuto: Sagutin ang mga tanong batay sa iyong pagkaunawa sa kwento. Isulat ang sagot sa patlang.
- Ano ang ginagawa ng langgam tuwing tag-araw?
- Paano naman ginugol ng tipaklong ang kanyang panahon habang maganda pa ang panahon?
- Ano ang nangyari sa tipaklong nang dumating ang tag-ulan?
- Paano tinulungan ng langgam ang tipaklong?
- Ano ang aral na matututuhan sa pabula?
B. Talasalitaan
Panuto: Ibigay ang kahulugan ng sumusunod na salita ayon sa pagkakagamit sa kuwento. Gumamit ng diksyunaryo kung kinakailangan.
- Abalang-abala
- Mumo
- Tuktog
- Pinaalalahanan
- Nangakong
C. Pagsusuri ng Tauhan
Panuto: Punan ang talahanayan:
| Tauhan | Katangian | Ginawang Mabuti o Mali | Aral mula sa Tauhan |
|---|---|---|---|
| Langgam | |||
| Tipaklong |
D. Pagpapahalaga at Paglalapat
Panuto: Sagutin ang mga tanong sa isang maikling talata (3–5 pangungusap bawat bilang).
- Sa iyong palagay, tama bang tinulungan ng langgam ang tipaklong kahit hindi ito naghanda? Bakit?
- Sa tunay na buhay, nakaranas ka na ba ng sitwasyong katulad ng tipaklong o langgam? Ikuwento.
- Paano mo maihahanda ang iyong sarili sa mga darating na pagsubok o sakuna?
E. Malikhaing Gawain
Panuto: Pumili ng isa sa mga sumusunod na gawain:
- Liham ng Pasasalamat ni Tipaklong
- Sumulat ng liham na ipinadala ni Tipaklong kay Langgam upang ipahayag ang kanyang taos-pusong pasasalamat. Isama ang pangakong pagbabago sa sarili.
- Komiks Strip: Kung Ako si Tipaklong
- Gumuhit ng 4–6 panel na komiks na nagpapakita ng “bagong tipaklong” na masipag at marunong nang maghanda para sa kinabukasan.
- Tula: Paghahanda ang Susi
- Gumawa ng maikling tula (apat na saknong, apat na taludtod bawat isa) tungkol sa kahalagahan ng pagsusumikap at pagpaplano.
F. Pangkatang Talakayan
Panuto: Bumuo ng pangkat na may 3–5 miyembro. Talakayin ang tanong na ito at iulat sa klase:
“Bakit mahalagang paghandaan ang kinabukasan kahit mukhang maayos pa ang kasalukuyan?”
Paraan ng pag-uulat:
- Sabayang Bigkas ng kasabihang may kaugnayan sa aral ng kwento
- Role-play ng bagong wakas ng kwento kung saan mas maaga pang tumulong ang langgam
- Poster o slogan na nagpapakita ng kahalagahan ng pagiging handa
