Table of Contents
Panimula:
Ang pabula ay isang uri ng kathang pampanitikan kung saan ang mga hayop ay ginagawang tauhan na may kakayahang magsalita at mag-isip tulad ng tao. Layunin ng pabula ang magturo ng mabuting asal at mahahalagang aral sa mga mambabasa, lalo na sa kabataan. Isa sa pinakakilalang pabula sa Pilipinas ay ang “Ang Unggoy at ang Pagong”, isang klasikong kwento na isinalin sa iba’t ibang anyo at wika. Narito ang isang buo, detalyado, at makabagong bersyon ng pabula upang mas madaling maunawaan at mapakinabangan.
Mga Tauhan sa “Ang Unggoy at ang Pagong”
- Pagong – Matalino, matiyaga, at mapagpakumbaba. Siya ang nagsimula ng ideya na itanim ang punla ng saging. Kumakatawan sa mga taong marunong maghintay at gumamit ng talino upang itama ang mali.
- Unggoy – Mabilis, palabiro, ngunit tuso at sakim. Inangkin niya ang lahat ng bunga ng saging at tinuruan ng leksyon ng Pagong. Kumakatawan sa mga taong mapag-isa at makasarili ngunit natututo sa huli.
- Punong Saging – Hindi direktang tauhan, ngunit mahalagang bahagi ng kwento. Simbolo ito ng pinagpaguran, pagsasama, at aral ng pagiging patas.
Ang Unggoy at ang Pagong
Isang makabagong pagsasalaysay ng klasikong pabula
Noong unang panahon, sa isang masukal na kagubatan malapit sa ilog, ay naninirahan ang dalawang magkaibigan: isang masayahing Pagong at isang palabirong Unggoy. Sa kabila ng kanilang pagkakaiba—ang isa’y mabagal ngunit matiyaga, at ang isa nama’y mabilis ngunit tuso—sila ay madalas magkasama sa pangangalap ng pagkain at pagtuklas sa paligid.
Isang araw, habang sila’y naglalakad sa baybayin ng ilog, nakakita sila ng lumulutang na sanga ng puno ng saging. May natitira pa itong ilang bunga, at tila may mga ugat na. Agad silang natuwa.
Pagong: “Kaibigan, mukhang pwede nating itanim ito! Kung aalagaan natin, magkakaroon tayo ng maraming saging!”
Unggoy: “Magandang ideya, Pagong! Pero saan natin ito itatanim?”
Naghanap sila ng magandang lugar, at nang makakita ng bukas na espasyo, tinanim nila ang punla ng saging. Ngunit hindi nagtagal, nagsimulang ipakita ng Unggoy ang kanyang tunay na ugali.
Tuwing namumunga ang punong saging, ang Unggoy ang unang umaakyat at kinukuha ang lahat ng bunga. Hindi na siya nagbibigay sa Pagong.
Pagong: “Kaibigan, hindi ba’t dapat patas tayo? Pinaghirapan nating dalawa ang pagtanim niyan.”
Unggoy: “Aba’y ako ang marunong umakyat! Kung gusto mong kumain ng saging, matutong umakyat!”
Labis na nalungkot ang Pagong, ngunit hindi siya nagpadaig. Gumawa siya ng plano. Kumuha siya ng maraming matutulis na kawayan at inilagay ito sa paanan ng puno ng saging—maingat at hindi kita sa paningin.
Kinabukasan, gaya ng dati, masayang umakyat ang Unggoy sa puno at nagsimulang kumain ng saging. Ngunit nang bumaba siya…
“Aaaaaaray!” sigaw ng Unggoy.
Tumusok sa kanyang paa ang mga kawayan at siya’y nagpagulung-gulong sa sakit.
Pagong: “Kaibigan, sabi ko sa’yo, ang kasakiman ay may kapalit.”
Dahil sa nangyari, napagtanto ng Unggoy ang kanyang pagkakamali. Humingi siya ng tawad sa Pagong.
Unggoy: “Patawarin mo ako. Ako’y naging sakim at mapag-isa. Simula ngayon, maghati tayo sa bunga ng ating itinanim.”
Ngumiti ang Pagong at tumango. Mula noon, naging mas patas ang kanilang pagkakaibigan, at sa bawat ani ng saging, pantay silang nakikinabang.
Aral ng Pabula:
- Ang kasakiman ay humahantong sa kapahamakan.
- Ang tunay na kaibigan ay patas at marunong makisama.
- Ang katalinuhan ay hindi nasusukat sa lakas kundi sa diskarte at tiyaga.
Pagsasanay o Aktibidad (Optional for Teachers)
I. Pag-unawa sa Kwento
Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na tanong batay sa pabula na “Ang Unggoy at ang Pagong.”
- Sino ang dalawang pangunahing tauhan sa kwento?
- Ano ang ginawa ng unggoy na hindi naging patas sa pagong?
- Paano gumanti ang pagong sa ginawa ng unggoy?
- Ano ang naging wakas ng kwento?
- Anong aral ang natutunan mo mula sa pabula?
II. Pagtukoy ng Katangian
Panuto: Isulat sa patlang ang mga katangiang ipinakita ng bawat tauhan batay sa kanilang kilos sa kwento.
Halimbawa:
| Tauhan | Katangian |
|---|---|
| Unggoy | _____________ |
| Pagong | _____________ |
III. Gamitin sa Pangungusap
Panuto: Gamitin sa sariling pangungusap ang sumusunod na mga salita mula sa pabula.
- Pagong
- Unggoy
- Ganti
- Wais
- Makasarili
IV. Pagpapayaman: Isadula ang Pabula
Panuto: Hatiin ang klase sa maliliit na grupo. Gumawa ng maikling dula-dulaan batay sa kwento ng “Ang Unggoy at ang Pagong.”
Gamitin ang sariling mga salita pero panatilihin ang daloy ng kwento. Maaaring gumamit ng simpleng costume o props mula sa mga recycled materials.
V. Malikhaing Gawain (Para sa Art Integration)
Panuto: Gumuhit ng isang bahagi ng kwento na pinaka-naibigan mo. Kulayan ito at lagyan ng pamagat. Ipakita sa harap ng klase at ipaliwanag kung bakit mo ito pinili.
