Table of Contents
Panimula
Ang pabula ay isang uri ng kathang pampanitikan na gumagamit ng mga hayop o tauhang kathang-isip upang magbigay-aral sa mga mambabasa. Ngunit sa kwento ni Juan Tamad, isang kilalang karakter sa panitikang Pilipino, bagamat hindi hayop ang pangunahing tauhan, ang kanyang kwento ay tinuturing na pabula dahil ito ay may malinaw na aral na dapat matutunan, lalo na sa mga batang mag-aaral. Sa pabula na ito, matutunghayan natin kung paano ang katamaran ay hindi kailanman magdadala ng mabuting bunga.
Mga Tauhan
- Juan Tamad – Isang binatang Pilipino na kilala sa kanyang matinding katamaran.
- Nanay ni Juan – Isang masipag at mapagmahal na ina.
- Aling Marta – Kapitbahay nilang laging nagtuturo ng kasipagan.
- Mga Kabataan sa Nayon – Mga masisipag na kabataan na kabaligtaran ni Juan.
Tagpuan
Ang kwento ay naganap sa isang tahimik na baryo sa gilid ng kabundukan kung saan sagana ang likas na yaman. Sa kanilang bakuran ay may punong bayabas na hitik sa bunga. Ang araw ay maalinsangan at ang paligid ay payapa, tila perpektong tanawin upang magtrabaho—o para kay Juan, upang matulog.
Buong Pabula ni Juan Tamad
Isang araw, habang ang lahat ng tao sa baryo ay abala sa kanilang kani-kaniyang gawain—may nagbubungkal ng lupa, may naglilinis ng bakuran, at may nag-aalaga ng hayop—si Juan Tamad ay nakahiga sa ilalim ng punong bayabas.
Hawak niya ang kanyang pamaypay habang nakatingin sa bughaw na langit. “Ahhh, kay sarap ng buhay kapag hindi gumagalaw,” ani Juan sa sarili. Katabi niya ang isang basket na dapat sana’y pupunuin ng bayabas upang ibenta sa palengke. Ngunit sa halip na umakyat at pitasin ang bunga, nanatili siyang nakahiga.
Ilang saglit pa ay may napansin siyang hinog na bayabas sa itaas niya. Tumitig siya rito at ngumiti. “Kung gusto talaga ng bayabas na kainin ko siya, malalaglag siya sa bibig ko,” sabay nganga si Juan at hinintay ang biyaya ng kalikasan.
Lumipas ang oras. Lumubog na ang araw ngunit nanatili siyang nakahiga—tuyo na ang lalamunan, kumakalam ang sikmura, at nanginginig na sa gutom. Ngunit kahit anong pag-asa ni Juan, hindi pa rin nahulog ang bayabas.
Dumaan ang kanyang ina at nakita siya.
“Juan! Bakit hindi mo pa pinipitas ang mga bayabas? Gutom na tayo sa bahay!”
“‘Nay, hinihintay ko pong kusa siyang mahulog. Ayoko pong sirain ang sanga,” wika ni Juan, sabay ngiti.
Napailing na lang ang ina. “Juan, hindi ka yayaman sa ganyang ugali.”
Ngunit hindi nagbago si Juan. Araw-araw ay ganoon ang kanyang gawain—maghapon sa ilalim ng puno, naghihintay. Hanggang isang araw, dumating ang tag-ulan. Nalanta ang punong bayabas, nalagas ang mga bunga, at wala nang anuman para kay Juan.
Walang makain, walang maibenta, at walang naipon, napilitan si Juan na lumapit kay Aling Marta upang humingi ng tulong.
“Juan,” wika ni Aling Marta, “sa lahat ng pagkakataon ay tinuruan kita ng kasipagan. Ngunit tinamad kang matuto.”
“Patawad po,” sagot ni Juan. “Ngayong wala na akong makain, naisip kong ako pala ang may pagkukulang.”
“Hindi pa huli ang lahat, Juan. Ngunit tandaan mo—ang bunga ng sipag ay ginhawa, at ang bunga ng tamad ay gutom at kahihiyan.”
Simula noon, nagsumikap si Juan. Unti-unti siyang nagbago. Sa tulong ng mga kabataan sa nayon, natuto siyang magbungkal, mamitas, at magtanim. Hindi naging madali, ngunit dahil sa kanyang pagsisikap, unti-unti siyang umunlad.
Aral ng Pabula ni Juan Tamad
Ang pabula ni Juan Tamad ay nagtuturo na ang katamaran ay walang idudulot na maganda sa buhay ng tao. Ang kasipagan, tiyaga, at disiplina ang susi sa tagumpay at kaunlaran. Kung nais mong makamit ang iyong mga pangarap, kailangan mo itong pagtrabahuhan.
Pagsasanay o Aktibidad (Optional for Teachers)
Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na tanong upang masukat ang iyong pag-unawa sa kwento.
- Sino si Juan Tamad at bakit siya tinawag na “tamad”?
- Ano ang ginawa ni Juan sa ilalim ng punong bayabas?
- Ano ang naging bunga ng katamaran ni Juan?
- Ano ang ginawa ni Juan upang magbago?
- Ano ang aral na iyong natutunan mula sa pabula?
Gawain: Gumuhit ng isang eksena mula sa kwento kung saan ipinakita ang tamad na si Juan. Pagkatapos ay gumuhit ng isang eksena kung saan siya ay masipag na. Ipaliwanag sa loob ng 3-5 pangungusap ang iyong iginuhit.
