Table of Contents
Panimula
Ang mga parabula ay maiikling kwento na may taglay na aral sa dulo. Isa sa mga kilalang parabula ay ang “Ang Manok at ang Gintong Itlog,” na nagtuturo ng kahalagahan ng kasiyahan sa kung anong mayroon tayo at pag-iwas sa kasakiman. Sa kwentong ito, makikilala natin ang isang magsasakang hindi nakuntento sa biyayang natatanggap niya araw-araw at kung paano ito humantong sa isang malaking pagsisisi.
Mga Tauhan
- Mang Isko – Isang simpleng magsasaka na naging sakim.
- Aling Marta – Asawa ni Mang Isko, mahinahon at mapagpasensya.
- Manok na Pula – Isang mahiwagang manok na nangingitlog ng ginto araw-araw.
- Mga kapitbahay – Sumisimbolo sa lipunan at mga taong humahanga o naiinggit sa tagumpay ng iba.
Tagpuan
Ang kwento ay naganap sa isang baryong tahimik at mapayapa, kung saan ang mga tao ay nagsasaka at namumuhay nang simple. Sa isang maliit na kubo sa gitna ng bukid, nakatira si Mang Isko at ang kanyang asawa.
Buong Parabula ng Ang Manok at ang Gintong Itlog
Noong unang panahon, sa isang simpleng baryo, may mag-asawang magsasaka na si Mang Isko at Aling Marta. Sila’y namumuhay nang payak. Sa kabila ng kahirapan, sila’y kuntento sa kung anong meron sila. Mayroon silang maliit na bakuran kung saan sila nag-aalaga ng mga hayop tulad ng kambing, itik, at mga manok.
Isang araw, habang naglilinis si Mang Isko ng kulungan ng manok, napansin niyang may isang bagong sisiw na kulay pula. Kakaiba ang sisiw na ito—mas maliwanag ang kulay at tila may kinang ang balahibo.
Lumipas ang ilang buwan at ang sisiw ay naging ganap na manok. Sa unang araw ng pag-itlog nito, laking gulat ni Mang Isko nang makita ang isang gintong itlog! Inakala niya noong una na nananaginip siya. Ngunit nang bitbitin niya ito, tunay nga—mabigat, matigas, at tila tunay na ginto.
“Naku, Marta! Tingnan mo ito! Gintong itlog!” sigaw niya sa asawa.
Nagpatuloy ang ganitong milagro araw-araw. Bawat umaga, may gintong itlog sa pugad ng pulang manok. Sa una’y itinago ito ni Mang Isko, ngunit di nagtagal ay ibinenta niya ang mga itlog sa kalapit na bayan. Lalong umunlad ang kanilang buhay—nakabili sila ng bagong kalabaw, mas malaking bahay, at bagong kagamitan.
Ngunit habang lumilipas ang mga araw, unti-unting nabalot ng kasakiman si Mang Isko.
“Kung isang itlog lang kada araw ang binibigay ng manok na ito, gaano pa kaya karaming itlog ang nasa loob niya?” bulong niya sa sarili.
Dahil sa kanyang pagnanasa sa mas maraming kayamanan, naisip niyang patayin ang manok upang makuha lahat ng ginto sa loob nito.
“Hindi na ako makapaghintay. Mas mabuti na ang isang bagsakan—baka may limang o sampung itlog sa loob nito,” wika niya.
Pinigilan siya ni Aling Marta.
“Mahal, hindi ba’t sapat na ang biyayang binibigay nito sa atin araw-araw? Bakit mo kailangang madaliin ang lahat?”
Ngunit sa kanyang pagkasilaw sa kayamanan, hindi siya nakinig. Kinabukasan, maaga pa lang, pinatay niya ang manok at agad itong hinati. Subalit laking gulat niya—wala ni isang gintong itlog sa loob. Karaniwang laman lamang ng isang manok ang kanyang nakita.
Napaupo si Mang Isko, hawak ang manok na wala na ang buhay. Ang kanyang asawa’y tahimik na lumuluha. Sa kanyang mga mata ay may hinanakit, hindi dahil sa pagkawala ng ginto kundi sa kawalan ng pasensya ng kanyang asawa.
Lumipas ang mga araw. Naubos ang kanilang naipon. Bumalik sila sa dating pamumuhay. Ang mga dating kapitbahay na humahanga sa kanila ay ngayo’y nagbubulung-bulungan.
“Sayang ang pagkakataon. Kung naging mapagpasensya lamang siya,” sabi ng isa.
Hanggang sa kanilang pagtanda, dala-dala ni Mang Isko ang bigat ng kanyang maling desisyon—na pinatay niya ang biyayang dumarating araw-araw dahil lamang sa kanyang kasakiman.
Aral ng Parabula ng Ang Manok at ang Gintong Itlog
- Ang kasakiman ay nagdadala ng kapahamakan.
- Matutong maghintay at pahalagahan ang mga biyayang dumarating sa tamang panahon.
- Ang pagmamadali at kawalan ng pasensya ay maaaring magdulot ng malaking pagsisisi.
- Hindi lahat ng bagay ay dapat madaliin, sapagkat ang tagumpay ay unti-unting dumarating sa mga taong may tiyaga at pang-unawa.
Pagsasanay o Aktibidad (Optional for Teachers)
Layunin ng Gawain:
- Maunawaan ang kahalagahan ng pagiging kuntento at mapagpasensiya.
- Masuri ang naging desisyon ng mga tauhan sa parabula.
- Maipakita ang kakayahan sa pagsulat at paglalapat ng aral sa sariling buhay.
Gawain A: Tukuyin ang Aral
Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na tanong sa iyong sagutang papel:
- Ano ang naging pagkakamali ng lalaki at babae sa kwento?
- Ano ang ipinahihiwatig ng gintong itlog sa parabula?
- Kung ikaw ang nasa kalagayan ng mag-asawa, ano ang iyong gagawin? Ipaliwanag.
- Anong aral ang nais ituro ng parabula sa mga bata?
Gawain B: Pagpapahalaga
Panuto: Isulat kung tama (✔️) o mali (❌) ang mga sumusunod na pahayag:
- Dapat tayong maging sakim sa biyayang natatanggap.
- Mahalaga ang pasensya at pagtitiwala sa tamang panahon.
- Kapag may pagkakataon, dapat itong samantalahin kahit hindi tama.
- Ang pagiging kuntento ay susi sa payapang buhay.
Gawain C: Malikhaing Pagsulat
Panuto: Isulat ang iyong sariling wakas ng kwento. Ano kaya ang nangyari kung hindi pinatay ng mag-asawa ang manok?
Pahabol: Gumuhit ng larawan ng manok na nangingitlog ng ginto at ilagay ang iyong sariling pamagat sa kwento.
Gawain D: Talakayan o Role-Playing (Pangkatang Gawain)
Panuto: Bumuo ng maliit na grupo. Gamitin ang sumusunod na sitwasyon at ipakita ito sa pamamagitan ng maikling dula-dulaan.
Sitwasyon: Isang pamilya ang biglang nagkapera. Paano nila haharapin ang tukso ng labis na paggastos at sakim na pamumuhay?
Karagdagang Tanong (Critical Thinking):
- Paano mo mailalapat ang aral ng parabula sa paggamit ng iyong baon o allowance?
- Bakit mahalagang marunong tayong maghintay sa tamang panahon?
